پهنه بندی آسیب پذیری آب های زیر زمینی با کمک الگوریتم های فازی عصبی (مطالعه موردی استان زنجان)

به منظور دستیابی به یک روش مناسب و موثر برای حفاظت منابع آب زیرزمینی از آلودگی هائی که در آینده آنرا تهدید می کند، سیستم های ارزیابی آسیب پذیری سفره های آب زیرزمینی توسعه یافته اند. ارزیابی آسیب پذیری آبخوان برای توسعه، مدیریت و تصمیمات کاربری اراضی، نحوه پایش کیفی منابع آب زیرزمینی و جلوگیری از آلودگی این آب ها بسیار مفید است. این روش ها بر این اساس هستند که بعضی از مناطق دارای استعداد بیشتری برای آلوده شدن نسبت به سایر مناطق می باشند. در این تحقیق سفره آب زیرزمینی زنجان برای ارزیابی انتخاب شده است. تحلیل های لازم برای این منظور با استفاده از نرم افزارهایmatlab و arcgis انجام شد. در این پژوهش از دو مدل anfis و مدلdrastic برای تحلیل آسیب پذیری آبهای زیرزمینی دشت زنجان استفاده شد. بررسی نتایج مدل drastic بیانگر این مطلب است که این مدل کارایی و قابلیت های لازم در تحلیل و ارزیابی آسیب پذیری را دارد، که در بررسی نتایج حاصل از مدل drastic مشخص شد، بیشترین درصد پتانسیل آلودگی دشت مربوط به کلاس آسیب پذیری کم (9/47 درصد) و کمترین آن مربوط به کلاس آسیب پذیری خیلی کم (27/1 درصد) می باشد. و در بررسی نتایج حاصل از مدلanfis بیشترین درصد پتانسیل آلودگی دشت مربوط به کلاس آسیب پذیری کم ( 12/44 درصد ) و کمترین آن مربوط به کلاس آسیب پذیری خیلی بالا ( 09/1 درصد ) برآورد شده است. درمقایسه نتایج دو مدلanfis و drastic نتیجه گیری شد که مدل anfis مناطق آسیب پذیر بیشتری از نقطه نظر مساحت نسبت به مدل drastic مشخص می کند. همچنین مدل anfis در طبقه بندی مناطق با استعداد آسیب پذیری کم و خیلی بالا نقش موثرتری داشت. بررسی آنالیز حساسیت حذف نقشه و آنالیز حساسیت تک پارامتر نشان دادند که مهمترین پارامتر تاثیر گذار برروی اندیس آسیب پذیری دشت زنجان، پارامتر اثر محیط غیر اشباع می باشد. در آنالیز حساسیت به روش تک پارامتر، پارامتر اثر محیط غیر اشباع موثرترین پارامتر (میانگین وزن موثر% ، 88/19 )، و کم اثرترین پارامتر برای شاخص، هدایت هیدرولیکی (میانگین وزن موثر%، 16/7 ) است.